Page 46 - YEDİ TEPE YEDİ RENK

44 YEDİTEPE YEDİ RENK

birinde problem davranışın normal sınır- ranış azlığı ve fazlalığına yönelik yapılan
ların ötesinde oluşup oluşmadığı dikkate sınıflama, davranışların boyutlarına göre
alınır. Davranışların boyutları dikkate alın- yapılmaktadır. Davranışların boyutları;
dığında problemli davranışlar; davranış sıklık, süre, örtülülük ve şiddet olarak sıra-
azlığı, davranış fazlalığı ve uygun olma- lanmaktadır (Özyürek, 2011). Norma göre
yan uyaran kontrolünde olan davranışlar sınıflandırıldığında problem davranışlar
olmak üzere üç grupta sınıflandırılır. Dav- aşağıdaki gibi örneklenebilir.

Sıklıkta Azlık 30 kelimelik bir metni defterine yazarken 5 kelime
arasına boşluk bırakarak yazar.

Sıklıkta Fazlalık Teneffüste arkadaşlarına 10 kez küfür bildiren söz-
cükler söyler.

Sürede Azlık Ortalama 10 sn. önüne bakarak sessizce modele ba-
karak çizgi çizer.

Sürede Fazlalık Ders saatinde 20 dk. boyunca yerinde otururken
“mmmmm” diye anlamsız ses çıkarır.

Örtülü Davranış Azlığı Öğretmen “önündeki kartlara bak ve 1 rakamını
göster” demeden kartlardan birini gösterir.

Kendisine okunan metni yazması istendiğinde öğ-
Örtülü Davranış Fazlalığı retmen kelimeleri okurken çevresine bakınır, bekler
ve 30 sn. sonra yazmaya başlar.

Şiddette Azlık Defterine okunamayacak baskıyla yazı yazar.

Şiddette Fazlalık Boyama yaparken kâğıda pastel boyayı kıracak şe-
kilde bastırır.

Bazı davranışların problemli olarak gö- ğiştirilmesinde önemli görülen problem
rülmesi davranışın oluştuğu bağlam ve davranışların norma dayalı sınıflandırıl-
ortamla ilgilidir. Davranışların sonuçları, masının önemli işlevleri vardır. Problem
uygun şekilde düzenlenmediğinde prob- davranışlar norma dayalı sınıflandırıldı-
lemli davranış uygun olmayan uyaran ğında; davranışın niceliği üzerinde odak-
kontrolüne girer. Farkına varmadan uy- lanır, hedef davranış açıkça ölçülebilir,
gun olmayan davranışların pekiştirilmesi davranış değiştirme süreci açıkça tanım-
uygun olmayan uyaran kontrolünün olu- lanabilir, kabul edilebilir davranış ölçütü
şumunu sağlar (Özyürek, 2011). belirlenebilir ve problem çocuğun yapı-
Etkili öğrenmelerin ön koşulu olan sınıf sında değil, davranışın boyutlarında ve
yönetiminin sağlanmasında, sınıf orta- davranışı kontrol eden çevresel değişken-
mına uygun olmayan davranışların de- lerde aranır.

Özel Eği ̇ti ̇m ve Rehberli ̇k Dergi ̇si ̇