Page 29 - İstanbul Ölçme Değerlendirme Dergisi

Geri bildirimin öğrenciler için içerdiği alt mesajları ise şu şekildedir:

• Geliştirmem gereken/benden beklenen bilgi ve becerileriler neler?
• Bu becerilere ne kadar yakınım?
• Öğrenme sürecimin neresindeyim?
• Bir sonraki adımda benden ne bekleniyor, yapmam gerekenler neler?

Geri bildirimin barındırdığı tüm bu alt mesajların öğrenciler tarafından alınabilmesi ve algılanabilmesi için, öğrencilerin
belli düzeyde öz-düzenleme becerisine sahip olması gereklidir. Aslında öğrencilerin söz konusu beceriyi kazanması
için de öğretmenlerin etkili geri bildirim sağlaması ön koşuldur. Dolayısıyla geri bildirim ve öz düzenleme becerileri
arasında organik bir bağ vardır ve etkili bir şekilde sunulan geri bildirim bu becerinin gelişmesine katkı sağlarken bu
becerinin gelişmesi de sağlanan geri bildirimin etkililik düzeyini artırmaktadır.

Geri bildirim, nitelikli bir şekilde oluşturulması ve sunulması koşulunda çok
güçlü bir öğrenme aracı olarak işlev görebilir. Ancak geri bildirimin etkili bir
öğrenme aracı olabilmesi için, biçimlendirici değerlendirme etkinliklerinin için-
de aktif olarak yer alması gerekir ve bu süreçte de en büyük rol öğretmenlere
düşmektedir.

Biçimlendirici değerlendirmenin uygun bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için öğretmenlerin uygulaması gereken birta- ıstanbul .
kım temel gereklilikler şu şekilde sıralanabilir:

• Derse yönelik öğrenme hedefleri açık ve net bir şekilde oluşturulmalıdır.
• Açık bir şekilde ifade edilmiş öğrenme hedefleri, ders içi etkinliklerin ve çeşitli görevlerin içinde öğrencilere his-
settirilmeli, öğrenciler kendilerinden beklenenleri anlayabilmelidir.
• Öğrencilerin kendi öğrenme düzeyine ilişkin yeni öğrenme hedefleri belirlemeleri ve mevcut hedeflere göre kendi
durumlarını analiz edebilmeleri için etkili ve zamanında geri bildirimler sağlanmalıdır.
• Öğrencilerin bu hedefler doğrultusunda ilerleyebilmeleri için eylem planları oluşturmaları gerekir ve bu süreçte de
öğretmenin gerekli düzenlemeleri yapması beklenmektedir.

Biçimlendirici değerlendirme kapsamında oluşturulan geri bildirimin öğretmenler tarafından güçlü bir öğrenme aracı
olarak kullanılabilmesi için temel kriter ise oluşturulan geri bildirimin hem bilişsel hem de duyuşsal ögeleri birlikte ve
aynı önem derecesinde barındırmasıdır (Brookhart, 2008).

Buna göre, iyi bir geri bildirim iki temel faktörden oluşur:

1. Bilişsel faktörler: Bireye öğrenme sürecinde nerede olduğunu gösterir. Bireyin öğrenme hedeflerine olan konu-
munu-uzaklığını belirtir. Bilişsel öğrenmelere odaklanır, ölçme-öğrenme ilişkisini vurgular.
2. Duyuşsal faktörler: Öğrenciye neyi, niçin yapması gerektiğini hissettirir; böylelikle öğrencilerin kendi öğrenme
sürecini kontrol etmesi olanaklı hâle gelir. Bu sayede, bireyler kendi öğrenmelerine yönelik tutum ve ilgi geliştire-
bilecek, öğrenme süreçlerini kontrol altına alabilecek ve öz düzenleme becerilerini geliştirecektir.

.
Istanbul
ÖLÇME
.
(
DEGERLENDIRME 29