Page 53 - İstanbul Ölçme Değerlendirme Dergisi

Etkili geri bildirim, öğrencileri mevcut başarıları hakkında bilgilendirmenin yanı sıra gelecekte ulaşılması gereken
belirlenmiş hedef ve davranışlar hakkında da bilgilendirmelidir (Arts, Jaspers ve Brinke, 2016). Ayrıca, öğrencilerin
eksiklikleri bulunan becerilerini geliştirmede atmaları gereken adımlara ve kullanabilecekleri yöntemlere ilişkin öğ-
rencilere yol gösterici olmalıdır (Moss & Brookhart, 2009; Özbaşı, 2021). Öğrencilerin güdülenmelerine katkı sağla-
yabilmek için geri bildirimlerin öğrencilerle kısa süre içerisinde paylaşılması gerekmektedir (Turgut ve Baykul, 2010).
Ayrıca öğrenciler net ve zamanında geri bildirim almayı etkili bulmaktadır (Arts vd., 2016).

Geri Bildirim Türleri

Geri bildirimler, farklı kaynaklarda farklı şekillerde sınıflandırılmaktadır. Şekil 1’de farklı sınıflamalara göre geri bildi-
rim türleri sunulmuştur.

Şekil 1. Geri Bildirim Türleri

Verilme Verildiği yere Veren kişiye
şekline göre Niteliğine göre göre göre

Olumlu/
Sözel Genel Öğretmen
pozitif

Olumsuz/ .
Yazılı Spesifik Akran
negatif ıstanbul

Öz

Şekil 1’de de görüldüğü gibi, verilme şekline göre geri bildirimler sözlü veya yazılı geri bildirim olarak iki kategoriye
ayrılmaktadır. Sözlü geri bildirim genellikle yüz yüze etkileşim sırasında öğretmen/akran ve öğrenci arasında ger-
çekleşir. Yazılı geri bildirim ile karşılaştırıldığında, sözlü geri bildirim sağlamanın bazı avantajları vardır. Örneğin,
öğretmen/akran kısa sürede çok şey söyleyebildiğinden yanlış iletişim ve yanlış anlama miktarını azaltır. Öğrenciler,
öğretmenlerin/akranların tam olarak ne demek istediğini anlayıp anlamadıklarını doğrulama fırsatına sahip olurlar.

Niteliğine göre geri bildirimler; olumlu ve olumsuz geri bildirim olarak iki kategoriye ayrılmaktadır. Olumlu geri bildi-
rim, öğrencilerin çabalamalarını ve daha fazla öğrenme isteği duymalarını sağlamaktadır. Olumlu/pozitif pekiştirme
sağlamak ve öğrencilerin güçlü yönlerinden yola çıkmak, öğrencilerin güvenini de arttırmaktadır (Mahfoodh, 2017).
Gündelik hayattan sınıf içi uygulamalara bardağın dolu tarafını görebilmek ve buna yönelik yönlendirmelerde bulun-
manın değerli olduğu ve eğitim sürecine katkısı unutulmamalıdır. Öğrenciler geri bildirim sürecinde çok fazla düzelt-
me görmenin kendilerini hüsrana uğrattığını belirtmişlerdir. Bu nedenle olumsuz geri bildirimlerde çok sert olmamaya
özen gösterilmelidir (Wachholz ve Etheridge, 1996; Zinn, 1998).

Verildiği yere göre geri bildirimler; genel ve spesifik/özel geri bildirim olarak iki kategoriye ayrılmaktadır. Genel geri
bildirim genellikle öğrencilere tek kelimelik pekiştirme şeklinde yapılır: “İyi, Doğru, Mükemmel, vb”. Genel geri bildirim
etkili olabilse de bu tür ifadelerin aşırı kullanımı onların etkililiğini kaybetmesine neden olabilir (Burden ve Byrd, 2010;
Moore, 2012). Spesifik geri bildirim ise öğrencilere performanslarının hangi yönlerinin kabul edilebilir veya kabul
edilemez olduğunu bildirir. Öğrenciler hem hangi yönleri anladıkları, hem de hangi kısımlarda hâlâ çalışmaya ihtiyaç
.
Istanbul
ÖLÇME
.
DEGERLENDIRME 53
(