Page 52 - İstanbul Ölçme Değerlendirme Dergisi
P. 52
Geri Bildirim Türleri ve
Teknolojik Gelişmeler
Doç. Dr. Seher YALÇIN
Ankara Üniversitesi
Eğitim Fakültesi
Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Anabilim Dalı
İletişim: yalcins@ankara.edu.tr
Değerlendirme, ölçme sonuçlarının bir ölçütle karşılaştı- folyolar (Güler, 2018). Öğretmenler, bu süreçte öğretim
rılarak karara varılması sürecidir. Yani değerlendirme i) sürecinin aksayan yönlerini tespit ederek düzeltebilirler.
ölçme, ii) ölçüt ve iii) karar verme, sonuca varma olmak Değer biçmeye dönük değerlendirmede öğrenciye eği-
üzere üç basamaktan oluşmaktadır (Tekin, 1996). Örne- tim süreci sonunda aldığı nota göre bir değer biçmek
ğin, “Defne matematik dersinden 75 aldı.” dediğimizde yani öğrenciye not vermek amaçlanır. Örneğin; yeterlik
ölçme işlemini ifade ederken “Matematik dersinden geç- sınavları, finaller, bitirme tezleri (Güler, 2018). Biçimlen-
me notu 70’dir.” denildiğinde ölçüt belirtilmiş olur. “Defne dirme-yetiştirmeye dönük değerlendirmelerde, ilgili konu-
matematik dersinden geçti.” ise sonuca varmadır. Bu- daki öğrenme eksikliklerini ve güçlüklerini belirlemek ve
ıstanbul rada yapılan değerlendirme, öğrenciye not verme ama- bu eksikliklerin/yetersizliklerin giderilmesi için önerilerde
cıyla yapılan değerlendirmedir. Eğitimde ölçme araçla-
bulunmak (Tekin, 1996) önem taşımaktadır.
. rına dayalı olarak verilen çeşitli değerlendirme kararları
vardır. Eğitim kurumlarında öğrencilerin diploma ya da Nelson ve Schunn (2009) geri bildirimin üç farklı anlamda
sertifika alabilmeleri için belli bir yeterlik düzeyine sahip kullanılabildiğini belirtmektedir. Geri bildirimin beğenme,
olmaları gerekmektedir. Notlar öğrencilerin başarılı olup övme, destekleme gibi ilgili davranışı arttırmaya yönelik
olmadıklarının bir göstergesi olarak not verme amacıyla motivasyonel anlamdaşlıkla kullanıldığı ifade edilmekte-
değerlendirmeler yapılmaktadır. Öğrencileri yabancı dil dir. Ek olarak davranışı ödüllendirme ve cezalandırma
seviye tespit sınavı sonuçlarına göre yabancı dil sınıfla- amacıyla pekiştirme anlamında da sıklıkla kullanıldığı
rına yerleştirirken yaptığımız değerlendirme yerleştirme tespit edilmiştir. Üçüncü kullanımı ise bilgi anlamındadır.
ve sınıflama amacıyla yapılan değerlendirmeye örnektir. Öğrenciye akranı veya öğretmeni tarafından eksik ve
Öğretmenlik hizmetine atamada KPSS sınav sonuçları- yanlış olanı değiştirmek için kullanılan bilgilerden oluş-
nın kullanılması ise seçme amacıyla yaptığımız değer- maktadır.
lendirmelere örnektir. Ayrıca öğrencilere, velilere, öğ-
retmenlere ve diğer eğitimcilere geri bildirim vermek
amacıyla da değerlendirmeler yaparız (Kilmen, 2017).
Eğitim öğretim sürecinde amaca göre ise üç tür de-
ğerlendirme yapılmaktadır. İlki tanıma-yerleştirmeye
dönük değerlendirmedir. Bu değerlendirme, eğitim
sürecinin başında öğrenciyi tanımak amacıyla yapılır,
öğrenciye not vermek asıl amaç değildir. Seviye tespit
sınavları örnek olarak verilebilir. Biçimlendirme-yetiş-
tirmeye dönük değerlendirmede, eğitim süreci devam
ederken öğrencinin eksiklerini belirleyerek öğrenciye
geri bildirimde bulunmak amaçlanır. Örneğin; tarama
testleri, performansa dayalı durum belirlemeler, port- .
Istanbul
ÖLÇME
52 ( .
DEGERLENDIRME