Page 51 - akademi-dergisi-ekim-2024

na tayin edilmiş, birkaç ay sonra da milletvekili seçilen Âkif, Birinci Mec-
Müfettiş Muavinliği’ne getirilmiştir. lis feshedilinceye kadar bu görevini
Daha önceleri de hususi dersler ver- sürdürmüştür.
miş olan Mehmet Âkif merhumun ilk
Şanlı fakat talihsiz koca Osmanlı
resmî hocalığı, 1906’da başladığı Hal-
Devletinin zor günlerinde her zaman
kalı Baytar Mektebi’ndeki “kitâbet-i
ülkesi için koşturan Âkif, aslî vazife-
resmiye” (kompozisyon) muallimli-
si olan eğitimciliği farklı kurumlar-
ğidir. 25 Ağustos 1345 (1909)’te de
da yaparken yetimlere sahip çıkılan
Umûr-ı Baytariye Müdür Muavinli-
Darüşşafaka’ya gerek yardımı, gerek
ği’ne terfi ettirilmiştir. Âkif, 1893 yı-
yönetime girmesi gerekse fahri mual-
lında girdiği memuriyette yirmi yıl
limliğiyle destek vermiştir.
kadar kalmıştır. 17 Ekim 1906’da Hal-
kalı Ziraat Mekteb-i Âlîsi kitabet-i res- Âkif’in 1929- 36 yılları arasında Ka-
miye hocalığına getirilmiştir. Bu göre- hire’deki Câmi‘atülmısriyye’de Türk
vi sürdürürken, 25 Ağustos 1907’den Dili ve Edebiyatı hocalığı da memuri-
itibaren bir yandan da Çiftlik Maki- yet hayatına dâhil edilmelidir. Âkif bu
nist Mektebi’nin Türkçe öğretmen- son görevini, hastalanıp Türkiye’ye
liğini yürütmüştür. 1908’de İkinci gelene kadar sürdürmüştür.
Meşrutiyet’in İlanı ardına İttihat ve Nasıl Bir Öğretmendi?
Terakki’nin Şehzadebaşı Kulübü’nde
İnsan ruhunun varlığının ilk işareti
geceleri halka Arap edebiyatı dersle-
olan ızdırap hissedilen kalbin sahibi
ri vermiştir. 21 Kasım 1908’de tayin
ve yol göstericisidir. Nurettin Top-
edildiği İstanbul Darülfünunu’nda
çu’nun ifadesi ile “Izdırap hakikatin
1914 yılına kadar Edebiyat-ı Osma-
habercisidir. Bir şeyin ızdırabını çek-
niye müderrisliği yapmıştır. 1910 yı-
meyen onu ne tanır ne de sever.” Nes-
lında Dâruledep adlı özel bir okulda
lin yetişmesine dair kaygıları, ızdırabı
öğretmenlik yapmıştır. Aynı yıl Darül-
olan Mehmet Âkif de birçok ismin
hilâfetül-Aliyye Medresesi’nde edebi-
yetişmesine vesile olmuş, milletimi-
yat muallimi olarak görev almıştır.
zin yüzyıllar boyu damla damla bi-
11 Mayıs 1913’te Mısır seyahatinden riktirdiği medeniyetimizin esaslarını MAKALE
geldikten sonra da Umûr-ı Baytariye yarına taşımak kaygısında olan şâir,
Müdürü Abdullah Efendi’nin görevin- yazar ve fikir adamı kimliğine sahip
den haksız yere alınmasına kızan Âkif önemli mütefekkir ve dava adamları- 49
memuriyetten istifa etmiştir. Âkif’in mızdan biridir. Bu kimliğin tezahürle-
bu memuriyetlerinin yanında 1913’te riyle binlerce kişi yetiştirerek gönül,
halkı edebiyat yoluyla aydınlatmaya fikir ve kültür dünyamıza adını nak-
çalışan Müdafaa-i Millîye Heyeti Neş- şeden Âkif, yaşadığı mütevazı, dü-
riyat Şubesi’ndeki görevi de vardır. rüst, fedakâr hayatıyla ve alabildiğine
1918’de Şeyhülislâmlığa bağlı olarak şefkatli, diğerkâm kişiliğiyle günü- İSTANBUL AKADEMİ DERGİSİ
Dârü’l-Hikmetü’l-İslâmiyye’nin baş- müzdeki ifadesi “sosyal sorumluluk”
kâtibi olarak yeni bir vazife almıştır. duymuştur. Bundan dolayı yetimlere
Buradaki görevi 16 Mayıs 1920’ye sahip çıkıp, nitelikli neslin yetişmesi-
kadar sürmüştür. TBMM’de Burdur ni kendine dert edinmiş dava adam-