Page 54 - akademi-dergisi-ekim-2024
P. 54
da daha çok iki yaklaşım görüyoruz.
Bunlardan ilki hikâyeye sadık kalına-
rak bire bir yapılan uyarlamalardır.
Burada tabii ki kitap merkezde tu-
tulur ve aslında bir senaryo metniy-
miş gibi düşünülerek filmleştirilir. Bu
uyarlama türüne bir örnek Mustafa
Kutlu'nun Uzun Hikâye’sinden Osman
Sınav’ın yaptığı Uzun Hikâye filmi
uyarlamasıdır.
Uyarlamalar konusunda ikinci bir
yaklaşım, filmin ruhunun alınıp o ru-
hun görsellikle hatta anlatıyla sunul-
masıdır. Burada uyarlama kitaptaki
mizansenler, karakterlerden ziyade
bunların ötesindeki gerçeklik biçimi
noktasında olur. Bu uyarlamalara bir
örnek olarak Dostoyevski’nin Beyaz
Geceler kitabından Robert Bresson’un
uyarladığı Bir Hayalperestin Dört Ge-
Bu yaklaşımların dışında esinlenme
cesi filmi gösterilebilir.
ve farklı uyarlama örnekleriyle de za-
man zaman karşılaşıyoruz. 2019 yılı
yapımı, Ladj Ly’in yönettiği Sefiller
filmi Viktor Hugo'nun Sefiller romanı-
nın geçen şu cümlenin uyarlamasıdır:
“Şunu unutmayın dostlarım, yabani
bitki ya da kötü insan yoktur sadece
kötü uygulayıcılar ve yöneticiler var-
dır.” İki saate yakın sürede bu cümle
SİNEMA filmleştirilmiştir. Başka bir iyi uyarla-
ma örneği Selman Kılıçarslan'ın Bü-
tün Saadetler Mümkündür isimli filmi,
52 Ziya Osman Saba’nın aynı isimli şiiri-
nin bir tür uyarlamasıdır.
İSTANBUL AKADEMİ DERGİSİ Kaynakları
Sinematik Anlatının Edebî
Son olarak senaryo bahsinde yazınsal
dil ve sinema arasındaki ilişkiyi anlatı
biçimleri noktasında örnekleyebili-
riz. İlişkiyi bu noktada da kurabiliriz.
Klasik dramatik anlatıların yaslandığı
temel metnin Aristo'nun Poetika’sı ol-