Page 35 - YEDİ TEPE YEDİ RENK
P. 35
YEDİTEPE YEDİ RENK 33
Prof. Dr. Recep KEŞLİ
Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi DENEME
Mikrobiyoloji AD Öğr. Üyesi
İNSAN BAĞIRSAK
MİKROBİYOTASI & SAĞLIK VE
HASTALIKLAR İLE İLİŞKİSİ
İnsan bağırsak mikrobiyotasında yer alan maları içeren bir terimdir. Mikrobiyom da
bakteriler ve onların metabolik ürünle- aslında mikrobiyota ile eş anlamlı olarak
ri ile beyin, ruh sağlığı ve duygudurum kullanılmaktadır. Bazan yanlışlıkla mik-
değişiklikleri arasında ilişki olduğunu robiyom; mikrobiyotayı oluşturan mikro-
açıklayan çok sayıda bilimsel makaleler organizmaların genomlarını kasdetmek
yayımlanmıştır. Mikrobiyota üyesi olan anlamında kullanılsa da; bu anlam için
bakterilerin sayısı ve tür çeşitliliği denge- metagenom ifadesin kullanmak daha uy-
si ile direkt olarak ilişkili olan mikrobiyal gundur ki gerçekte metagenom tam ola-
denge (homeostasis), hem olumlu hem rak mikrobiyota üyesi mikroorganizma-
olumsuz anlamda psikolojik ve ruhsal ların genomik yapılarını ve ileri teknoloji
denge (homeostasis) ile direkt olarak iliş- yöntemleri ile bunların analizlerini ifade
kili olduğu bildirilmiştir. Aslında iki yönlü etmek için kullanılması daha uygundur.
olan bu ilişkideki denge olumlu anlamda Mikrobiyota; insan genom sayısının yüz
hem biyolojik hem de ruhsal anlamda katı genoma sahiptir.
sağlığımız ile etkileşim hâlinde olduğu Her ne kadar mikrobiyotanın sadece bak-
gibi, bu dengede meydana gelebilecek terilerden ibaret olmadığı bilinse de ya-
değişiklikler yani denge bozuklukları da pılan mikrobiyota toplam DNA’nın dağı-
her iki sistemde (bağırsak, beyin ve ruh lım oranlarına baktığımız zaman (%93’ü
sağlığı/psikolojik durum, duygu durumu) bakteriler, % 5,8’i virüsler-virobiyota, % 0,1
görülebilen bozukluklar ve hastalıklar ile mantarlar-mikobiyota) gerek sayı (den-
sebep-sonuç açısından da birbirleri ile ya- sity), gerekse de tür çeşitliliği (divercity)
kın ilişki içerisindedirler.
açısından en önemli mikro canlı grubu-
Mikrobiyota, bizimle birlikte yaşayan bin- nun bakterilerden oluştuğunu görmek-
lerce farklı tür çeşitliğine sahip, trilyon- teyiz. Bu nedenle olsa gerek ki mikrobi-
larca sayıda, birbirinden farklı koruyucu, yota denilince akla çoğunlukla bakteriler,
metabolik, fonksiyonel, ve bağışıklık siste- bakteriler denilince de gastrointestinal
mi ile ilgili fonksiyonları ve metabolik ak- sistemi ve bağırsaklar ve özellikle de ana-
tiviteleri ve metabolik nihai ürünleri, canlı, erop bakteriler gelmektedir. Mikrobiyo-
dinamik pek çok değişime açık ve insan tayı oluşturan bakteri türleri başlıca altı
sağlığının korunmasında ve hastalıkların farklı fila (Actinobacteria, Bacteroidetes,
etiyo-patogenezlerinde çok önemli rolle- Firmicutes, Proteobacteria, Fusobacte-
ri olan minik canlıları; virüsler, bakteriler, ria, Verrucomicrobia) grupları içinde sı-
mantarlar, parazitler vb. mikroorganiz- nıflandırılmıştır.
Özel Eği ̇ti ̇m ve Rehberli ̇k Dergi ̇si ̇