Page 22 - YEDİ TEPE YEDİ RENK

20 YEDİTEPE YEDİ RENK

Funda CEYLAN DALYAN
MAKALE Müzik Öğretmeni/Müzik Terapist

PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞI

ARTTIRMADA MÜZİK TERAPİ

UYGULAMALARI

İnsan, hayatı boyunca kendisini kaygılan- yapılan çalışmaların İslam düşünürleri
dıracak, üzecek, strese sokacak durum- Razi, Farabi, İbn Sina, Biruni, Hasan Şuu-
larla karşılaşma riski altındadır. Bu du- ri ve Gevrekzade Hasan Efendi gibi bilim
rumlar tedavisi güç ya da imkânsız olan adamlarının çalışma ve fikirlerinden etki-
hastalıklar, kazalar, kayıp ve yas süreçleri lenerek oluşturulduğu düşünülmektedir.
olabileceği gibi doğal afetler, savaşlar,
göçler ve bunların sonucunda ortaya çı- Bu düşünürlerden Farabi’nin Türk müziği
kabilecek durumlar da olabilir. Kişilerin makamlarının ruha olan etkilerini sınıf-
bu gibi zor durumlara verdikleri tepkiler landırdığı çalışması dikkat çekmektedir.
birbirinden farklıdır. Bazı insanlar ani ge- Bu çalışmaya göre (Grebene, 1978: 25-26;
lişen olumsuz durumlardan daha fazla akt. Ak, 1994);
etkilenip ruhsal çöküntüler yaşarken, bazı 1. Rast makamı: İnsana sefa (neşe-huzur)
bireyler bunu daha kolay atlatmaktadır. verir.
Özetle, psikolojik sağlamlık, önceden ön- 2. Rehavi makamı: İnsana beka (sonsuz-
görülemediği hâlde, bireyin günlük ya- luk düşüncesi) verir.
şamını sarsarak onu derinden etkileyen
olumsuzluklara karşı adapte olma süre- 3. Kuçek makamı: İnsana hüzün, elem
cidir. Psikolojik sağlamlık geliştirilebilir verir.
bir özelliktir. Psikolojik sağlamlığı gelişti- 4. Büzürk makamı: İnsana korku verir.
rebilmek için kullanılabilecek araçlardan 5. Isfahan makamı: İnsana hareket yete-
biri de müziktir. neği, güven duygusu verir.
Müzik; çok eski dönemlerden itibaren 6. Neva makamı: İnsana ferahlık ve lezzet
çeşitli hastalıkların sağaltımında kullanı- verir.
lan şifalı bir sanat dalı olmasının yanı sıra 7. Uşşak makamı: Gülme hissi verir.
ruha şifa, cana deva olan kadim bir teda- 8. Zirgüle makamı: Uyku verir.
vi yöntemidir. Geçmişten günümüze ka-
dar gelmiş olan bu tedavi yöntemini ilk 9. Saba makamı: İnsana cesaret ve kuv-
uygulayan toplumların başında Türklerin vet verir.
geldiği, birçok kaynakta belirtilmektedir. 10. Buselik makamı: İnsana kuvvet verir.
Özellikle, Selçuklular döneminde ve Os- 11. Hüseyni makamı: İnsana sükunet, ra-
manlılar döneminde musiki ile tedavi ça- hatlık ve sulh yani barış duygusu verir.
lışmalarının yapıldığı bilinmektedir. 12. Hicaz makamı: İnsana alçak gönüllü-
Selçuklular ve Osmanlılar döneminde lük verir.

Özel Eği ̇ti ̇m ve Rehberli ̇k Dergi ̇si ̇