Page 88 - Hikâyemizin Yarım Asırlık Yerli Sesi Mustafa Kutlu

88 HIKÂ YEMIZIN Y ARIM ASIRLIK YERLI SESI : MUSTAF A KUTL U

Kutlu’nun hikâyelerinde montaj tekniği sıklıkla kullanılır.
Yapılan alıntılar, hikâyelerin içeriği ve konusuyla uyumludur
ve temayı güçlendirici bir özelliği de bulunur. Örneğin Kutlu
sevgi konusundan bahsetmişse o eserde sevgi ile ilgili alıntı-
lara rast gelmemiz muhtemeldir. Ya da dinî ögelerin ağır bas-
tığı hikâyelerde dinî ve felsefî yönü ön planda olan alıntılar
dikkat çekebilir.
Yazarımızın hikâye yapısı çeşitlendikçe doğal olarak dil
yapısı ve yazma üslubu da değişmektedir. Aslına bakıldığın-
da bu, kısa biçimle yoğun anlatım sunmanın gerektirdiği bir
özelliktir. Hikâye, biçimle paralel olmalıdır ki hiçbir kelime
göze batmasın. Şöyle somutlaştırayım, büyük parçalı bir yap-
bozun eksik parçası, küçük parçalı bir yapbozun eksik par-
çasından daha büyük bir etki bırakır. Bu bakımdan Kutlu da
hikâyelerindeki nizam ve uyuma oldukça özen göstermiştir
diyebiliriz. Buna örnek olarak, olay hikâyelerinde daha çok
görülen geçmiş zaman kipi kullanılırken; durum hikâyele-
rinde, lirik ve soyut bir anlatıma sahip olmasını destekleyici
biçimde geniş zaman veya şimdiki zaman kipleri tercih edil-
miştir.
Kutlu’nun özellikle köy ve kasaba çevresinde geçen hikâ-
yelerinde yöre ağzının sıklıkla kullanıldığı görülür. Karakter-
lerin her biri hesaplanmış biçimde yer alır hikâyelerde; bir
kişi köylü ise dünyaya bakış açısından kullandığı kelimelere
kadar her şey ayrıntılarına kadar bununla uyumludur, diğer
bir kişi okumuş ve çokça deneyime sahip bir kişi ise kullan-
dığı terimler ve cümle yapıları buna uygun olarak şekil alır.
Okuyucu bir karaktere uzaktan baktığında toplumun hangi
kesiminde bulunduğunu az çok anlayabilir.
Deyim ve atasözleri de aynı şekilde anlam bütünlüğünü
en doğal sağlayacak biçimde, karakterlerin yaşayış tarzlarına
paralel olarak seçilmiştir ve Anadolu insanının zengin deyim
kullanımı içten şekilde hikâyelere yansımıştır. Aynı zamanda