Page 13 - Akademi Dergisi-OCAK-2025

niyetinin bir parçası olarak bu me- işaret ettiğini görürüz. Matrakçı Na-
deniyeti geliştiren çok daha yüksek suh da böyle bir âlimdir, hezarfen bir
yerlere ulaştıran bir medeniyet. Hani âlimdir. Bosnalı olması, Bosna Her-
tırnak içinde Osmanlı medeniyeti di- sekli olması, bu atölyelere onun ismi-
yelim. Çünkü İslam medeniyetinin ni vermemizin sembolik yönünü ifade
bir parçası olarak bunları söylüyoruz. eder. Esasında bu tarz atölyelerin yani
Çok bilinenin ve konuşulanın aksine, Matrakçı Atölyesinin içeriğine baktı-
yazılan ile çizilenin aksine çok büyük ğımız zaman dene-yap atölyesi de de-
bilim insanları yetiştiren bir devlet nilen, esas itibariyle, robotik kodlama
Osmanlı Devleti. Özellikle de hezar- atölyesi. Biz bunu farklı bir faaliyeti-
fen diye tanımladığımız yani birçok mizde farklı şekilde isimlendiriyoruz.
bilim dalını bir arada sindirmiş ve bu Harezmi projesi. Robotik kodlamaya
alanda eserleri olan bilim insanların- baktığımız, robotik kodlama üzerin-
dan, o günkü tabirle âlimlerden bah- den yapay zekaya yürüdüğümüz za- RÖPORTAJ
sediyoruz. Bu anlamda Matrakçı Na- man, iki şey görürüz. Birincisi, algo-
suh, bir matematikçi, bir coğrafyacı, ritmik düşünme becerisi. İkincisi de
bir tarihçi, aynı zamanda bir sanatçı, 11
veri madenciliği, yani veri analizi. Bu
bir mimar, birçok yönüyle baktığımız- iki becerinin de matematik alanında
da tam bir hezarfen. Bizim hezarfen-
bugün çok önemli olduğunu görüyo-
lerimiz meşhurdur. Biliriz hezarfen ve
ruz. Hatta Türkiye Yüzyılı Maarif mo-
çelebileri. Biliriz ama hezarfenin bin
delinde, algoritmik düşünme becerisi
ilim sahibi, çelebinin bilgili, kültürlü
olasılık konusunda, veri madenciliği,
kimse anlamına geldiğini bilmeyiz.
veri analizi becerisi ve veri işleme be- İSTANBUL AKADEMİ DERGİSİ
Hem hezarfen hem çelebi olmak hem cerisi de istatistik konusunda öğrenci-
birçok bilim dalıyla iştigal edip hem lerimize kazandırmak istediğimiz be-
de onun yayılmasını sağlamak anla- ceriler. Böyle düşündüğümüz zaman
mında çok daha derinlikli bir boyuta ortaya çok geniş bir çerçeve çıkıyor.