Eğitim sürecinde önemli olan öğrencilere farklı durumlarda ve problemler karşısında nasıl çözüm üreteceği konusunda gerekli olan zihinsel olgunluğu sağlamaktır. Bilişsel beceriler sadece dil dersleriyle kısıtlı olmayıp tüm derslerde geliştirilebilir, tüm derslerde başarılı olmanın temeli iyi bir dil yeterliliğinden geçtiği için dil dersleri öğrencilerin bilişsel becerilerinin geliştirilmesi açısından çok iyi planlanmalıdır.

Okuma Bilinci

Ders içeriği ve kullanılan etkinlikler öğrencinin dilin günlük hayatta kullanımını ve çeşitli bağlamlarda nasıl farklılık gösterdiğini özümseyebilecekleri şekilde düzenlenmelidir. Bir öğrenci, dilin bir ders olmaktan öte toplumsal ve akademik hayattaki işlevselliğinin önemini kavramalıdır.

MEF Üniversitesi Psikoloji Bölümünden Sayın Dr. Öğretim Üyesi Beyza Ateş ve İstanbul Üniversitesi Dil Merkezinden Sayın Öğretim Gör. Dr. Gözde Demirel, ilkokul öğretmenlerimizle "Okuma Becerileri ve Dil Gelişimi/Okuma Bilinci" seminerleriyle buluştu. Öğretmenlerimizle buluşan akademisyenlerimiz, üst düzey becerilerin geliştirilmesi üzerinde durulduğu ve öğrencilere bu düşünme becerileri kazandırıldığında oluşacak farkındalıklar hakkında bilgi verdiler.

Okuma Bileşenleri ve Çevre

Seminerde Demirel, okumanın bileşenlerinden biri olan okuduğunu anlamanın gerçekleşebilmesi için metnin mesajını kavramak, metnin içeriğini anlamlandırmak, metnin değeri hakkında yorumda bulunmak gibi bazı üst-düzey düşünme becerilerinin kullanımının önemine vurgu yaptı.

Çocukluk döneminde çocuğa kazandırılan temel alışkanlıklar ve davranışların yaşam boyu etkili olduğuna değinen Ateş; okumanın çocuklar için alışkanlık hâline gelmesinde ve okuma başarısında, erken yaşlarda kitaplarla karşılaşmanın önemli olduğunu dile getirdi. Akademisyenlerimiz; bebeklik, okul öncesi ve ilkokul dönemindeki akademik-bilişsel gelişimi ve dil gelişimini bireysel ve aile, mahalle, okul gibi çevresel etkenleri göz önünde bulundurarak gözlemsel ve deneysel yöntemler aracılığıyla incelediler. Bütün okuma türleri için bazı genel okuma becerilerinin var olduğundan bahsettiler. Herhangi bir metni okuyan kişiden metindeki önemli bilgileri hatırlayabilmesi, metinden sonuç çıkarabilmesi, metindeki tema ve ana fikirleri çıkarabilmesi, kendisiyle ilgili bilgilerden hükümler çıkarabilmesi ve karar alabilmesinin beklendiğine değindiler.

Öğretmenlerin, öğrencilerine genel okuma becerilerini özel metinleri okurken nasıl transfer edeceklerini açıklamaları gerektiğini dile getirdiler. Okumanın, sadece görme ve algılamadan ibaret değil, birçok fiziksel ve zihinsel etkinliğin birlikte gerçekleşmesiyle oluşan bir beceri olduğunu, bu doğrultuda okuma becerisinin geliştirilmesinin de birçok faktöre bağlı olduğu ve sürekli bir çaba gerektirdiğini belirttiler.