Rehberlik ve psikolojik danışma, modern eğitimin çok önemli birer parçası hâline gelmiş faaliyetleri ifade eden terimlerdir. Özellikle rehberlik sözü, daha 1938’lerde okul müfredat programlarımızda geçmiş olmakla beraber, daha çok 1950’lerden sonra sıkça konuşulup tartışılmaya başlanmıştır. 1953’te Millî Eğitim Bakanlığı Müsteşarı bulunan Reşat Tardu ve Talim ve Terbiye Dairesi Başkanı olan Kadri Yörükoğlu, okullarımıza organize rehberlik faaliyetlerinin yerleştirilmesini can-ı gönülden teşvik etmiş ve desteklemişlerdir. 

Türkiye’de Rehberlik ve Esasları

Türk eğitimcileri yurt dışında kazandıkları bilgi ve becerilerini uygulama alanına taşıyarak rehberlik hizmetlerinin gelişmesine yardımcı olmuşlardır.  Ardından üniversitelerimiz, öğretmen yetiştirme programlarında rehberlik ve psikolojik danışma konusunu mecburi dersler arasına almak suretiyle konuya ülke çapında önem vermiştir.  Özellikle 1970’ten bu yana da rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin, uzman kişilerce yürütülen ayrı bir yardım ve ihtisas faaliyeti olarak okul eğitim programlarımızda yer almıştır. Türkiye’de 1970- 1971 Eğitim Öğretim Yılında 24 okulda rehberlik uygulamaları resmen başlamıştır.

Merhum Prof. Dr. Hasan Tan Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli psikolojik danışman ve rehberlik uzmanlarındandı. Türkiye’de rehberlik denildiğinde ilk akla gelen isimler arasında olmanın ötesinde, bunun önemini tüm hücrelerinde hisseden bir bilgeydi. Bunu rehberlikle ilgili makalelerinde açıkça görmek mümkün… 

Zaten Hasan Tan, 1953’te ABD’de psikolojik danışma alanında doktora çalışmaları yapmakta idi. Müsteşar Reşat Tardu, özel bir mektupla, bu alanda kendisine çok ihtiyacı olduğunu, hemen yurda dönüp bu işlerde çalışmalara yardımcı olmasını ister. Bunun üzerine Hasan Tan, 1953 sonbaharında master derecesi ile yurda döner. 1956 yılında da doktorasını tamamlamak üzere tekrar ABD’ye gider.

Prof. Dr. Hasan Tan’ın rehberlik ve danışma konusunda çalışan öğrenci, öğretmen, uzman ve öğretim üyelerine yıllarca yeni baskıları ile hizmet etmiş olan Rehberliğin Esasları kitabını herkes bilir. Elbette onun katkıları sadece bu kitapla sınırlı kalmamıştır, sonraki yıllarda da alana katkılarını sürdürmüştür. Mesela 1986 tarihli Psikolojik Danışma ve Rehberlik “konuşulan munis Türkçe” ile kaleme alınan kitabı birçok fakültede ders kitabı olarak öğrencilere hizmet ederken, alanda çalışanlar için de kaynak kitap olarak kabul görmüştür.  Yazarın yoğun bir yaratıcılık döneminin ürünü olan kitap üniversitelerde rehberlik ve psikolojik danışma derslerini okutan birçok meslektaşının teşvik ve ısrarlarıyla kaleme alınmıştır.  

Prof. Dr. Hasan Tan, makalelerinde rehberliğin temel kavram ve durumlarından hareketle Türk eğitim sistemine ilişkin düşüncelerini açıklar. Aslına bakınca çalışmaları rehberliğin en geniş manasıyla nasıl yapılabileceğini gösterir. Bu bağlamda zorlu bir konunun üstünden hakkıyla geldiğini söyleyebiliriz.

Hasan Tan’a Vefa

Türkiye’de rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanının gelişmesine öncülük eden Prof. Dr. Hasan Tan, 14 Şubat 2019 tarihinde aramızdan ayrılışının ilk yıl dönümünde İstanbul’da düzenlenen bir törenle anıldı.

Prof. Dr. Hasan Tan’ın Ulus Mezarlığında bulunan kabri başında başlayan anma programı Beşiktaş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünün ev sahipliğinde Yenilevent Anadolu Lisesindeki panelle devam etti. Panel öncesinde Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürümüz Sayın Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili ve Türk PDR Derneği Genel Başkanı Sayın Prof. Dr. Cengiz Şahin birer açılış konuşması yaptı. Sayın Prof. Dr. Betül Aydın’ın yöneticiliğini yaptığı, Prof. Dr. M. Engin Deniz, Prof. Dr. Adnan Kulaksızoğlu, Prof. Dr. Ahmet Şirin ve Prof. Dr. Mustafa Baloğlu’nun katıldığı panelde Hasan Tan’ın hayatı, akademik çalışmaları,  psikolojik danışmanlık ve rehberlik alanıyla Türk eğitim sistemine katkıları hakkında konuşuldu.

Panelin açılışında konuşan Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürümüz Sayın Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili sitemize yaptığı açıklamada özetle şunları kaydetti: “Büyük  isimler, vefatlarından sonra da geride bıraktıkları eserleriyle ve yetiştirdikleri öğrencileriyle yaşamaya devam ederler. Rehberlik çalışmalarıyla Türk eğitim sistemine damga vuran  Prof. Dr. Hasan Tan’ı da, işte böyle bir büyük isim olarak görüyorum.  Onun çalışmaları 1950’lerden itibaren  ülkemize rehberlik etmiştir. Alanıyla ilgili birçok  makalesi  hâlâ günceldir. Akademik çalışmalarının yanı sıra, kıymetli bir insan olarak hayatımızda bıraktığı derin izlerle de  Prof. Dr. Hasan Tan’ı daima saygıyla hatırlayacağız.”