Meslek liselerimiz ürettikleri yeni buluş ve görüşlerle gündelik hayatın içinde dinamik bir şekilde var olmaya, sorunlara pratik çözüm önerileri sunmaya devam ediyor. Yoğun kar yağışı yurdun dört bir yanında etkisini gösterirken buzlanmaya karşı asfalta ve araçlara zarar veren klasik 'tuzlama' yöntemine alternatif İstanbul'daki Arnavutköy İbrahim Özaydın Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencilerinden geldi.

Solüsyon 6 öğrencinin 4 aylık çalışması sonunda geliştirildi

Kış mevsiminde İstanbul'un yoğun kar alan bölgelerinden Hadımköy'de yolların açık tutulması zaman zaman büyük sorun oluyordu. Kar ve buzlanmaya karşı kullanılan tuz solüsyonları asfalt üstyapılarının bozulmasına, köprü ve viyadüklerde korozyona sebep oluyor tuzdan araçlar da etkileniyordu. Bu sorunu ortadan kaldırmak için kimya teknolojisi alan şefi Mehmet Uysal'ın sorumluluğunda yürüyen çalışmalar sonucunda Arnavutköy İbrahim Özaydın Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri tarafından içinde tuz bulunmayan alkol bazlı kimyasal solüsyon üretildi. 6 öğrencinin 4 aylık çalışması sonucunda üretilen solüsyon sayesinde zorlu kış aylarında artık yollardaki asfalt zarar görmeyecek.

Suyun donma noktasını -18 dereceye düşürebiliyor

Deliklikaya Özel Endüstri Bölgesi ile yapılan Okul ? Sanayi iş birliği çerçevesinde gelen talepler doğrultusunda, kimya teknolojisi alanı öğretmenleri ve öğrencileri tarafından ARGE çalışmaları sonucu tuz yerine kullanılabilecek, asfalt dostu ve korozyona sebep olmayacak Kar/Buz Önleme Solüsyonu ilk etapta Deliklikaya Sanayi Bölgesinde buzlanmayı önleme amacıyla kullanılmaya başlandı. Olumlu sonuçlar alınınca geliştirilen ürün, buzu ve karı hızla çözme kabiliyetine sahip ve suyun donma noktasını -18oC'ye kadar düşürebiliyor.

Konu hakkında bilgi veren proje sorumlusu öğretmenimiz Mehmet Uysal: "İstanbul'da o kadar soğuk bir hava yaşamadık ama soğutucularda yaptığımız testler sonucunda ürünün -18 dereceye kadar donmadığını gördük. İstanbul için bu yeterli ancak daha soğuk yerlerde kullanmak için formüldeki kimyasal madde oranlarını değiştirmemiz gerekebiliyor. Bu da maliyetin artması anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.

Solüsyon 3 farklı versiyonda hazırlandı

Projeden sorumlusu Uysal, ürettikleri özel solüsyonla ilgili şöyle konuştu; "Ürünleri Deliklikaya Özel Endüstri Bölgesi'ndeki firmalardan gelen talep üzerine Millî Eğitim Bakanlığımızın Okul-Sanayi İş Birliği kapsamında üç versiyon şeklinde planladık çünkü buzlanmayı önlemek ile karı çözmek farklı işler. Önce farklı oranlarda kimyasalları karıştırarak numuneler elde ettik. O numuneleri farklı ortamlarda buz üzerinde deneyip performans raporları oluşturduk ve olumlu sonuçlar gördük. Elimize geçen üç üründen birincisi yolda buzlanma beklendiği günlerde önlem amaçlı olarak, ikincisi kar tuttuğunda, üçüncüsü ise her iki durumda kullanılıyor ve donma noktasını aşağı çekiyor."

Uzun vadede avantajlı sonuçlar elde ediliyor

Piyasada genellikle kalsiyum klorür ya da sodyum klorür yani tuz çözeltisi kullanıldığını ifade eden Uysal, tuzun zaman içinde asfalta zarar verip araçların çürümesine yol açtığını bu nedenle de her ilkbaharda birçok yerde asfalt yenileme çalışması yapılıp kışın izleri silinmeye çalışıldığını söyledi. Uysal konuşmasına şöyle devam etti: "Asfalt petrol ürünü olduğu için dolara endeksli, yenilemek ciddi maliyet. Ürünümüz tuza göre 3 kat daha maliyetli olsa da uzun vadeli düşündüğümüzde de asfalt zarar görmeyeceği için ekonomik açıdan çok daha avantajlı bir sonuç elde ediliyor.

3 tonluk satış yapıldı

Deliklikaya Organize Sanayi Bölgesi'ndeki firmaların talebi üzerine üretilen 3 tonluk solüsyon kar yağacağı gün teslim edildi. Solüsyon depolarda hazır tutuluyor ve yoğun etkili günlerde kullanıma hazır. Şimdi ise 5 tonluk bir siparişin üretimi üzerinde çalışılıyor.

Teoride öğrenilenler pratiğe aktarıldı

Öğrencilerin stajları ile ilgili bilgi veren Uysal şunları söyledi: "Öğrencilerimizi genellikle 11. sınıflardan seçtik. Kimya dersinde maddenin donma noktasının düşmesi, kaynama noktasının yükselmesini işliyoruz. Öğrenciler bu konulardan sınav olup mezun oluyorlardı. Biz aslında bu projeyle derste anlattıklarımızı uygulayabildikleri bir ortam yaratmış olduk ve elimizdeki bilgiyi kullanarak ortaya bu ürünü çıkardık. Öğrencilerim gelecek sene staja gidecekler ve böylece sahada da acemilik yaşamayacaklar."

Hedef ihracat

Arnavutköy İbrahim Özaydın Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi müdürü Saadet Bektaş üretilen solüsyonun kullanım alanlarından bahsederken şöyle konuştu; "Okulumuzun kimya alanı ile ilgili marka çalışmalarını tamamlayıp, patent işlemlerini hızlı bir şekilde bitirmeyi planlıyoruz. Hedefimiz ilk etapta yurt içi ihtiyacı karşılamak ürünümüzü belediyelerin ve karayollarının kullanımına sunmak; ikinci aşamada ihracata yönelmek istiyoruz.